مقدمه:

اگر درباره‌ی برنامه نویسی یا وبسایت‌ها و وب‌اپلیکشن‌ها و حتی اپلیکیشن‌ها مطالعه کرده باشید یا با آنها برخوردی داشته باشید نام پایگاه داده (دیتابیس) حتما باید به گوشتان خورده است.

به  طور کلی پایگاه داده برای ذخیره اطلاعات خام مربوط به محصول شما استفاده می‌شود.

همانطور که می‌دانید در تمامی بخش‌های تکنولوژی انواع مختلفی داریم که این انواع هر کدام برای نوعی از محصول مناسب هستند و استفاده می‌شوند. پایگاه داده‌ها نیز از این قانون مستثنی نیست و انواع مختلفی دارد.

هدف این مقاله این است که تا انتهای آن با موارد زیر آشنا شده باشید و سوالات زیر در ذهن شما پاسخ داده شده باشد:

حال که هدف مقاله مشخص شد وقت ادامه کار است.

• دیتابیس چیست؟
• انواع پایگاه داده کدامند؟
• پایگاه داده SQL  و NOSQL چیست و تفاوت آنها چیست؟
• هر کدام از انواع پایگاه‌های داده به چه صورت کار میکنند و ابزار مدیریت آنان چه نام دارند؟

دیتابیس چیست؟

دیتابیس یا پایگاه داده محلی برای ذخیره اطلاعات شما می‌باشد. اگر مقاله مربوط به بخش بک اند را مطالعه کرده باشید حتما یادتان هست که بخشی از وظایف مربوط به برنامه نویس بک‌اند طراحی، نرمالسازی، معماری و ارتباط با پایگاه داده می‌باشد.

برنامه نویس بک اند پس از دریافت فیچر لیست شروع به طراحی پایگاه داده می‌کند و سپس مراحل بعدی را طی کرده تا پایگاهی مناسب برا ذخیره اطلاعات محصول بسازد.

سپس برنامه‌نویس وظیفه دارد تا اطلاعات مورد تایید و مناسب با ساختار طراحی شده را با زبان برنامه نویسی مورد نظر به پایگاه داده منتقل کند. 

در بخش دیگر  نیز اطلاعات مرتبط و مناسب را از پایگاه داده انتخاب کرده و به بخش فرانت اند منتقل کند تا کاربر بتواند با محصول ارتباط برقرار کند.

به طور کلی در تعریف پایگاه داده همواره از دو عبارت دیتابیس رابطه‌ای (relational) و غیر رابطه‌ای (non-relational) استفاده می‌شود.

پایگاه داده SQL  و NOSQL چیست و تفاوت آنها چیست؟

پایگاه‌های داده رابطه‌ای از برای برقراری ارتباط از زبان SQL استفاده میکنند و در هنگام ساخته شدن باید ساختار آنان مشخص گردد. به این معنی که در پایگاه داده‌های رابطه‌ای شما نیاز دارید تا ساختار هر یک جداول را از قبل تعریف کنید که هر کدام از جداول چه فیلدهایی دارند و هر کدام از این فیلد‌ها از چه نوعی می‌باشند.

در این نوع دیتابیس جداول و دیتا‌ها با یکدیگر ارتباط دارند و در میان برخی از آنان وابستگی وجود دارد.

پس طراحی شما می‌توانید داده‌ها را داخل دیتابیس ذخیره‌سازی کنید؛ اما باید توجه کنید که تمامی داده‌ها باید با ساختار و نوع جداول همخوانی داشته باشند. برای پایگاه‌ داده‌های رابطه‌ای می‌توان از MySQL, PostgreSQL, MariaDB, Microsoft SQL نام برد.

در مقابل دیتایس رابطه دیتابیس غیر رابطه‌ای وجود دارد. در این نوع پایگاه داده‌ ساختار داده‌ها از قبل مشخص نیست و از زبان SQL  نیز استفاده نمی‌کنند. که به آن‌ها دیتابیس NOSQL گفته می‌شود.

داده‌ها به صورت object در این دیتابیس‌ها ذخیره می‌شوند. محدودیت‌های پایگاه داده‌ی رابطه‌ای برای آنها از قبل وجود ندارد؛ یعنی هر نوع دیتا می‌تواند داخل جداول ذخیره شود. در این نوع پایگاه داده جداول و داده‌ها با یکدیگر ارتباط ندارند و وابستگی میان آن‌ها وجود ندارد.

پایگاه داده‌های غیر رابطه‌ای شامل:

• MongoDB
• Apache Cassandra
• Redis
• Couchbase and Apache HBase

هستند.

ابزارهای مدیریت پایگاه داده چیست؟

هر گاه صحبت پایگاه داده یا دیتابیس باشد کاربران قطعا برای استفاده بهینه نیازمند ابزارهای مدیریت آن هستند. به این ابزار DBMS (Data base management system) گفته می‌شود.

وظیفه DBMS ها اینست که دسترسی مناسبی برای کاربران ایجاد کنند تا کاربران بتوانند به راحتی کار مدیریت پایگاه داده خود را انجام دهند.

همانطور که بالاتر اشاره شد دو نوع پایگاه داده رابطه‌ای و غیر رابطه‌ای وجود دارد به ابزار مدیریت پایگاه داده‌های رابطه‌ای  RDBMS(relational data base management system) گفته می‌شود.

از وظایف ابزار مدیریت پایگاه داده می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مدیریت تغییر
• نظارت بر عملکرد
• تنظیم اطلاعات
• تامین امنیت
• پشتیبان گیری و بازیابی

جمع‌بندی

پایگاه‌های داده یکی از اصلی ترین بخش‌های هر محصول می‌باشند زیرا که تمامی دیتای محصولات در آنان ذخیره می‌شود. جدا از نیاز به ذخیره سازی دیتا برای محصولات برای انجام تحقیقتات دیتا که برای ساخت مدل‌های هوش مصنوعی استفاده می‌شوند نیز نیازمند دیتاهای ذخیره شده می‌باشیم.

پایگاه‌های داده به دو نوع رابطه‌ای و غیر رابطه‌ای تقسیم می‌شوند که هر کدام بسته به محصول مورد نظر مزایا و معایب خود را دارند؛ و هر کدام از آنان مناسب برای استفاده در برخی محصولات هستند.

در آخر نیز این دیتابیس‌ها برای مدیریت و استفاده کاربران نیازمند ابزارهای مدیریت هستند که به آنان DBMS گفته می‌شود و وظیفه مدیریت و ساده سازی کار با دیتا را برای کاربران بر عهده دارند.

تیم طراحی و توسعه‌ی نرم افزار رادین تک نیز با سال‌ها تجربه در طراحی نرم افزار و انواع دیتابیس و معماری آن‌ها آماده‌ی طراحی و ارائه‌ی خدمت به شما عزیزان می‌باشد. کافی‌ست با بخش فروش شرکت تماس بگیرید.